Yönetici Özeti
Körfez Arap Ülkeleri İş Birliği Konseyi (GCC) ’nin önemli iki üyesi olan Kuveyt ve Bahreyn’de doğal taş endüstrisi özellikle bölgedeki yüksek inşaat faaliyetleri sebebiyle büyük bir hızla büyüme eğilimi göstermektedir. Kuveyt 225 milyonun üzerindeki planlı ve devam eden inşaat projeleri ile GCC ülkeleri toplam proje değerinin %9’una katkı yaparken, Konsey’in bir diğer önemli üyesi olan Bahreyn 107 milyar doların üzerindeki planlı ve devam eden inşaat projesi ile GCC ‘nin toplam proje değerine %5 katkı yapmaktadır. İki ülkede de çok sayıdaki inşaat projesi doğal taş sektörüne olan talebi arttırmaktadır.
Bu bağlamda bu rapor Kuveyt ve Bahreyn ülkelerinin doğal taş piyasasına özellikle inşaat sektörü çerçevesinde genel bir bakış sunarken Türkiye’de doğal taş sektöründe faaliyet gösteren ihracatçı firmalarımız için potansiyel Pazar fırsatlarını ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır.
Önemli Bulgular;
– Kuveyt, 2018 yılı küresel doğal taş ithalatının %0,001’ini, Bahreyn ise %0,005’ini oluşturmaktadır.
– BNC Project Intelligence’a göre inşaat pazarı doğal taş sektörünün büyümesinde en etkili faktördür. Kentsel inşaat sektörü Bahreyn’deki ana faaliyetlerin %43’ünü oluştururken Kuveyt’te bu oran %21’dir.
– Bölgedeki birçok aktif projenin mimari tasarımında yüksek oranda doğal taş kullanılmaktadır.
Doğal Taş Sektörü Genel Durum
Doğal taşlar, doğadan çıkarıldıktan sonra ticari olarak işletilebilen en eski inşaat malzemeleridir. Günümüzde özellikle inşaat, kaplama, döşeme, heykelcilik, mezar taşı yapımı, mıcır, porselen ve cam sanayi, optik sanayi ve süs eşyası yapımında kullanılmaktadır. Doğal taş sektörü, son dönemde yeni üreticilerin de pazara girmesiyle ivme kazanan; ülkemiz ve dünya ticareti için önem arz eden sektörler arasındadır. 
Dünya doğal taş rezervleri incelendiğinde Alp-Himalaya kuşağı içinde kalan Portekiz, İspanya, İtalya, Yunanistan, Türkiye, İran, Pakistan gibi ülkelerde karbonatlı kayaç (mermer, kireçtaşı, traverten ve oniks) rezervlerinin fazla olduğu görülmektedir. İspanya, Norveç, Finlandiya, Ukrayna, Rusya, Pakistan, Hindistan, Çin, Brezilya ve Güney Afrika’da ise Dünya Doğal Taş Rezerv Haritası işletilebilir magmatik kayaç (sert taş) rezervlerinin yoğunlaştığı dikkati çekmektedir. Asya kıtasında başta Çin olmak üzere Hindistan ve İran önemli üretim potansiyeline sahip olan ülkelerdir. Avrupa kıtasında ise İtalya, İspanya, Türkiye ve Portekiz doğal taş üretiminde ve ticaretinde söz sahibi ülkeler arasındadır. Çin, Hindistan, İtalya, İran, Türkiye, İspanya ve Brezilya’nın toplam üretimdeki payı %71’dir.
Gelişmekte olan ülkelerde sanayileşmenin ve kentleşmenin hızlı bir gelişim içinde olması başta mermer ve granit olmak üzere küresel doğal taş pazarının hacmini arttırmıştır. Dayanıklı ve uzun ömürlü olması, bakımının kolay olması ve tüketicilerde güçlü bir estetik duygusu yaratması bina ve inşaat sektöründe doğal taşa olan talebi arttırmaktadır. Özellikle son dönemlerde ticari binaların ve tesislerin görsel çekiciliğini arttırmak için dış mekân heykelleri ve peyzaj düzenlemelerinde sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır.
Türkiye Doğal Taş Sektörü
Dünyanın en zengin mermer yataklarının bulunduğu Alp kuşağında yer alan Türkiye’de;
4 milyar m3 işletilebilir mermer, 2,8 milyar m3 işletilebilir traverten, 1 milyar m3 granit rezervi bulunmaktadır. Bu değerlere göre Türkiye dünya doğal taş rezervinin yaklaşık %40’ına sahiptir. Türk doğal taş sektörü; çeşit ve rezerv zenginliği, sektör deneyimi, ham madde bolluğu, deniz ulaşımında nakliye kolaylığı, dinamik sektör yapısı, kullanılan yeni teknolojiler ve geniş renk skalası ile dünya doğal taş piyasasında önemli bir yere sahiptir.
Türkiye’de yıllık doğal taş üretimi 4 milyon m³ civarında olup işleme tesislerinin toplam plaka üretim kapasitesi 6,5 milyon m² civarındadır.
Yapılan araştırmalarda Türkiye’de 650’ye varan renk ve dokuda mermer çeşidinin bulunduğu belirlenmiştir. Başlıca doğal taş türlerimiz, çeşitli renk ve desenlerde kristalin kalker (mermer), kalker, traverten oluşumlu kalker (oniks), konglomera, breş ve magmatik kökenli kayaçlardan (granit, siyenit, diyabaz, diyorit, serpantin, vb.) oluşmaktadır.
Doğal Taş Ticareti
Doğal taş ihracatında katma değeri en yüksek ürün, işlenmiş mermer ve işlenmiş travertendir. Mermer, blok, kesilmiş veya parlatılmış olarak ihraç edilmektedir. Sektörün ihracat potansiyeli yatırımlara paralel olarak hızla gelişmektedir.
Doğal taş sektörü Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP)’nda 25. ve 68. fasıllar altında sınıflandırılmıştır. 25. fasılda ham kayağan taşı , mermer ve granit yer alırken, 68. fasılda ise kesilmiş, ebatlanmış ve işlenmiş ürünler yer almaktadır.
Dünya Doğal Taş İhracatı (Milyon Dolar)
2018 yılında; 566,9 milyon ton ham kayağan taşı, 11,2 milyar ton ham mermer-traverten, yaklaşık 17,2 milyar ton ham blok granit ve yaklaşık 19 milyar ton işlenmiş doğal taş ihracatı yapılmıştır.
Yukarıda yer alan tablodan da görüleceği üzere doğal taş ticaretine konu olan 4 ürün grubunda en fazla ticareti yapılan ürünler 2515 faslında yer alan ham mermer – traverten ve 6802 faslında yer alan işlenmiş doğal taşlardır. Ham mermer- traverten ihracatında Türkiye %38,1 pay ile dünyanın en büyük ihracatçısıdır. Bunu sırasıyla İtalya ve Yunanistan takip etmektedir. İşlenmiş doğal taşlar pazarında ise Türkiye %7,8 ile 4. sırada yer almaktadır. Bu alanda en büyük ihracatçı %41,6 pay ile Çin’dir .
KUVEYT
Genel Görünüm
Kuveyt 4,1 milyon toplam nüfusu ile MENA (Orta Doğu ve Kuzey Afrika) bölgesinin hızla gelişen pazarlarından birisidir. Körfez Arap Ülkeleri İş Birliği’ne de dahil olan ülke Türk firmaları için birçok sayıda sektörde ihracat, yatırım ve çeşitli diğer alanlarda iş birliği potansiyeli barındırmaktadır.
Uluslararası Para Fonu (IMF) tahminlerine göre 2019 yılı itibari ile GSYİH’sı 152 milyar dolar olan Kuveyt’in 2020 yılında %3,9 oranında büyümesi beklenmektedir.
Kuveyt dünyada tespit edilen ham petrol rezervlerinin yaklaşık olarak %10’una sahiptir ve ülkenin petrol ve doğalgaz gelirleri GSYİH’nın %70’ini oluşturmaktadır. İspatlanmış petrol rezervleri 101,5 milyar varil ve doğalgaz rezervleri 1,8 trilyon metreküp olarak açıklanmıştır. Günlük 2,7 milyon varil petrol üretimi ile olan OPEC’in 5. büyük petrol üreten ülkesi olan Kuveyt’in bu rakamı 2040 yılına kadar dereceli olarak arttırarak 4,75 milyon varile çıkarmayı amaçlamaktadır.
Geçtiğimiz son beş yıl içinde artan petrol fiyatları nedeniyle ülkede büyük çaplı inşaat projelerine daha fazla kaynak ayrılmaya başlanmıştır. 2015-2020 dönemi için inşaat ve altyapı yatırımlarına 108 milyar dolar kaynak ayıran Kuveyt hükümeti Subiya bölgesinde şehirleşme ile Failaka ve Bubiyan bölgelerinde turizm yatırımlarını hızlandırmıştır. Arifjan yerleşim yeri projesi ile 100.000 kişiye konut inşası, Kheiran bölgesinde 40 milyon metrekarelik konut inşası planlanmaktadır. 700 bin kişinin yaşaması planlana Subiyah bölgesindeki şehirleşme projesi için ise 80 milyar dolarlık bir yatırım harcaması yapılması beklenmektedir.
Özellikle son dönemlerde hükümetin attığı adımlarla birlikte 2035 yılına kadar Kuveyt’in bölgede önemli bir iş, ulaşım, turizm ve kültür merkezi haline gelmesi amaçlanmaktadır.
Kuveyt Doğal Taş Ticareti
Kuveyt doğal taş sektöründe bulunduğu coğrafya sebebi ile net ithalatçı pozisyonundadır. 2514 – Ham Kayağan Taşı Arduvaz olarak da bilinen kayağan taşının kullanım alanları oldukça geniştir. En çok yapı sektöründe ve peyzaj düzenlemelerinde kullanılan kayağan taşı birçok ülkede özellikle çatı kaplama malzemesi ve doğal dekoratif amaçlı yaygın olarak kullanılmaktadır.
Kuveyt’in bu fasıldaki ithalatı yıllar içinde dengesiz bir seyir izlemiştir. 2016 yılındaki 237 bin dolarlık ithalat değeri 2017 yılında %42 azalarak 137 bin dolar ardından tekrar %68’lik bir düşüşle 43 bin dolar olarak gerçekleşmiştir.
2014-2018 dönemi incelendiğinde ise bu ürünün ithalatının miktar bazında %14 ve değer bazında %18 oranında arttığı görülmektedir. 2018 yılı ürün birim fiyatı 242 dolar olarak gerçekleşmiştir. Kuveyt’in bu ürün grubundaki ithalat partnerleri %90,7 pay ile Hindistan ve %9,3’lük bir pay ile Fransa’dır. Ham kayağan taşında Türkiye’nin Kuveyt’e ihracatı bulunmamaktadır
Son yıllarda Kuveyt’in bu fasıldaki ithalatında bir düşüş yaşanmış olsa dahi ülkede inşaat sektöründe yapılan son atılımlar göz önünde bulundurulduğunda ciddi bir potansiyel olduğu aşikardır. Ülkemizin bu fasıldaki 2018 yılı ihracatı 470 bin dolar olarak gerçekleşmiştir.
2515 – Ham Mermer- Traverten
Bu fasılda yer alan ve en fazla iç ve dış mekân süslemelerinde kullanılan travertenin başlıca kullanım alanları duvar kaplamaları, havuz zemin döşeme ver merdivenleri, bahçe avluları, banyo ve şömine ve zemin döşemeleridir. Ayrıca ocaktan çıkarılan ve işlenmeyen mermer de bu fasıla dahildir.
Kuveyt’in bu fasıldaki ithalatı 2016 yılında 1.026 bin dolar iken 2017 yılında %29’luk bir artış ile 1.327 bin dolar olarak gerçekleşmiştir. 2018 yılına gelindiğinde ise bu rakam 727 bin dolar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu fasılda Kuveyt’in 2018 yılı toplam ithalatı 2.058 tondur. 2014 -2018 döneminde ithalat miktarında %21’lik bir azalma gözlemlenmektedir. Bu ürünün birim ithalat değeri 2018 yılında 342 dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu ürün grubunda Kuveyt’in başlıca ithalat partnerleri; Mısır (%21), Çin (19.6), Hindistan (14.3) , İtalya (13.8) ve Yunanistan (10.7)’dır. Türkiye ise 24 bin dolarlık ithalat değeri ile Kuveyt’in toplam ithalatından %3,4’lük pay almaktadır.
2516 – Ham Blok Granit
Bilinen en popüler inşaat malzemelerinden biri olan granit hem iç hem de dış mekân uygulamalarında sıkça kullanılmaktadır. Estetik ve kalite bakımından güçlü bir malzeme olan granitin başlıca kullanım alanları mutfak tezgâhları, banyolar, merdivenler olarak karşımıza çıkmaktadır. 
Bu fasılda Kuveyt ithalatı 2016 yılında 45,2 milyon dolar iken 2018 yılında bu rakam 1,4 milyon dolar olarak gerçekleşiştir. (2016 yılındaki bu farklılığın sebebi Birleşik Arap Emirliklerinden yapılan satın almadır.) Son 5 yıllık dönemde ise değer bazında %7 oranında bir artış yaşanmıştır. Kuveyt’in 2018 yılı ham blok granit ithalatı 5.848 ton iken, birim fiyatı 254 dolardır.
Kuveyt’in bu fasıldaki en önemli ithalat partneri %89,7’lik bir payla Hindistan olurken; onu sırasıyla %5,2 pay ile Çin ve %2,9 pay ile Suriye takip etmektedir. Türkiye ise 25 bin dolar (%1,7) ile Kuveyt’in bu fasıldaki 4. büyük ithalat partneridir.
6802 – İşlenmiş Doğal Taşlar
İşlenmiş doğal taşların başlıca kullanım alanı inşaat sektörüdür. Bu sebeple Kuveyt’in inşaat sektörünün gelişimi işlenmiş doğal taş ithalatında anahtar rol oynamaktadır. 
Kuveyt’in bu fasıldaki toplam ithalatı 2016 yılında 103,6 milyon dolar iken 2018 yılında %0,02 artışla 105,8 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2018 yılı toplam ithalat miktarı 238.135 ton ve ithalat birim değeri 444 dolardır.
2014-2018 yılı ihracat verileri incelendiğinde ise toplam ithalat değerinde %4’lük küçük bir azalış göze çarpmaktadır. Kuveyt’in bu fasıldaki en önemli ithalat partneri 31 milyon dolar ve %29,4’lük pay ile İtalya olurken bunu 16,3 milyon dolarlık ithalat değeri ve %15,5’lik pay ile Türkiye takip etmektedir. Çin (%13,3), Mısır (%11,4) ve İspanya (%6) ise diğer önemli partnerleridir.
BAHREYN
Genel Görünüm
Bahreyn 1,3 milyon nüfusu ve 35,3 milyar dolar GSYİH’sı ile MENA bölgesinin önemli ülkelerinden biridir. Körfez’in en küçük ülkesi olan Bahreyn Orta Doğu ve Afrika standartlarına göre güçlü tüketici talebi ile de oldukça zengin bir ülkedir.
Bahreyn Körfez ülkelerinin en küçüğü olmakla beraber, kişi başına 48.000 doları bulan (Satın Alma Gücü Paritesine göre) milli geliri, bürokrasisiz ve vergisiz rahat iş ortamı ve hareketli inşaat sektörü ile Türk firmaları için potansiyel vaat etmektedir.
MEED Projects verilerine göre 2018 yılında Bahreyn’de %5,6 ile en hızlı büyüyen sektör inşaat sektörüdür. İnşaat sektörünün 2019-2023 döneminde de hızla büyümesi beklenmektedir. Bu beklentinin en önemli sebeplerinden biri hükümetin petrole ve doğal gaza olan bağımlılığı azaltmak istemesi ve alternatif arayışlarına girerek gelecek dönem için mega projeler için 11 milyar dolarlık toplam 119 ihaleyi onaylamasıdır.
Bahreyn’de inşaat sektörünün 2023 yılında toplam üretimin %35,9’unu oluşturması ve konut inşaat pazarının %10,17 büyümesi beklenmektedir. Bu gelişimin en temel sebeplerinden bazıları artan nüfus, kentleşme ve bölegel ekonomik koşullardaki büyüme olarak görülmektedir.
Doğal taşların inşaat sektörünün önemli bir girdisi olduğu düşünüldüğünde gelecek dönemde hükümetin de desteklediği mega konut projeleri sayesinde ülkedeki doğal taş ticaretinin hareketleneceğini söylemek yanlış olmayacaktır.
Bahreyn Doğal Taş Ticareti 
Bahreyn de Kuveyt gibi doğal taş ticaretinde net ithalatçı konumundadır. 2514 – Ham Kayağan Taşı Bahreyn’in bu ürün grubundaki toplam ithalatı 2018 yılında 984 ton ve 207 bin dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu fasılda Bahreyn’in en önemli ithalat partnerleri %91,8 pay ile Fransa ve %7,2 pay ile Hindistan’dır.
Ülkemizin bu ürün grubunda Bahreyn’e ihracatı bulunmamaktadır. Bahreyn’de artan konut inşaatı bu alanda Türk ihracatçı firmalar için bir fırsat olarak değerlendirilebilir.
2515 – Ham Mermer- Traverten 
Bu fasıl altında Bahreyn’in ithalat miktarı 2014- 2018 döneminde %67 artış göstererek 2018 yılında 789 bin dolar olarak gerçekleşmiştir. Bahreyn’in bu ürün grubundaki en önemli ithalat partneri %46,9 pay ile Umman’dır. Bunu %19,6 pay ile Çin takip ederken %14,8 pay ile Türkiye Bahreyn’in en önemli 3. ithalat partneridir. Ülkemiz aynı zamanda bu ürün grubunda 944 milyon dolar ile dünyanın en büyük ihracatçısıdır.
Özellikle halkın güçlü satın alma gücü ile alışveriş merkezlerine olan ilginin artması ülkenin dekorasyon amaçlı doğal taş talebini de arttırmıştır. Bahreyn’in bu artan talebi ve ülkemiz mermer ve traverten rezervleri düşünüldüğünde Bahreyn’in Türk ihracatçı firmalar için önemli bir potansiyel Pazar olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.
2516 – Ham Blok Granit 
Ham blok granit ürün grubunda Bahreyn’in 2014-2018 döneminde toplam ithalatı değer bazında %13 ve miktar bazında %15 azalarak 2018 yılında 213 bin dolar ve 487 ton olarak gerçekleşmiştir. Bu grupta ülkenin en önemli ithalat partneri %64,8 pay 138 bin dolar ile Hindistan olurken bunu %15,5 pay ile Çin ve %13,1 pay ile Suudi Arabistan takip etmektedir. Türkiye’nin bu ürün grubunda Bahreyn’e ithalatı yoktur. Ülkemizin bu üründeki dünya toplam ihracatı 2018 yılında 9,5 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
6802 – İşlenmiş Doğal Taşlar 
Bahreyn’in işlenmiş doğal taş ithalatı 2014-2015 döneminde dalgasız bir seyir izlemiştir. Bahreyn’in 2018 yılı toplam ithalatı yaklaşık 55 bin ton olurken toplam değeri 25,3 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Yanda yer alan haritadan da görüleceği üzere Bahreyn’in bu ürün grubundaki en önemli partneri %21,8 pay ve 5,5 milyon dolar ile Çin’dir. Çin aynı zamanda bu ürün grubundaki en büyük ihracatçı konumundadır.
Çin’i %17,4 pay ile İtalya takip ederken ülkemiz bu ürün grubunda 2018 yılında Bahreyn’e 3,7 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirmiştir. Ülkemiz bu ürün grubunda aynı zamanda dünyanın en büyük 4. ihracatçısıdır ve dünya toplam ihracatından yaklaşık %8 pay almaktadır.
Türkiye ve Bahreyn- Kuveyt Doğal Taş Ticareti
Yukarıdaki tabloda yer alan veriler ışığında;
Kuveyt ve Bahreyn ülkelerinin 2018 yılı toplam ithalatı yaklaşık 56,5 milyar dolar değerindedir. Bu ithalatın yalnızca %1,83’ü ülkemizden karşılanmaktadır.
İşlenmiş doğal taşlar ve ham mermer-traverten ise bu iki ülkenin doğal taş başlığı altında yer en önemli ithalat kalemleridir. İki ülkenin işlenmiş doğal taş ithalatının %15,34^ü ve ham mermer-traverten ithalatının %9,44’ü ülkemizden karşılanmaktadır.
Daha önce de bahsedildiği üzere doğal taş rezervlerinin %40’ı ülkemizde bulunmaktadır ve ülkemiz üretim ve ihracat kapasitesi oldukça yüksektir. Bu bakımdan söz konusu ülkelerle ikili ticaret ilişkilerinin geliştirilmesi ve Türk mermerinin bu pazarlarda tutundurma çalışmalarının yapılabilmesi adına sektörel ticaret heyeti ve B2B eşleştirme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi büyük önem arz etmektedir.
Ülkemiz doğal taş sektöründe oldukça güçlü konumdadır. Bu potansiyelin farklı Pazar arayışları ile değerlendirilmesi ve uygun adımların atılması ülke ekonomisine büyük ölçüde katkı sağlayacaktır.
Genel Değerlendirme
Kuveyt ve Bahreyn ülkelerinin 2018 yılı toplam mal 56,4 milyar dolar iken 2514, 2515, 2516 ve 6802 fasıllarındaki doğal taş ithalatı 134,6 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Doğal taş ithalatı bu iki ülkenin toplam ithalatının %0,02sini oluşturmaktadır. Bu ürün grupları arasında en önemli paya sahip olan 131,2 milyon dolar ile işlenmiş doğal taşlardır.
Ülkemizin bu 4 ürün grubundaki 2018 yılı toplam ihracatı 1,8 milyar dolar iken en fazla paya sahip olan 944 milyon dolar ile Ham Mermer- Travertendir. Bunu 942 milyon dolar ile işlenmiş doğal taş ihracatı takip etmektedir.
Doğal taşların başlıca kullanım alanı inşaat sektörüdür. Bu nedenle iki ülkedeki inşaat sektörünün gelişimi doğal taş alımlarında anahtar rol oynamaktadır.
Kuveyt’te inşaat sektörü GSYH’ da %1,7’lik bir paya sahiptir. Önümüzdeki 5 yıllık dönemde Kuveyt inşaat pazarının yıllık bileşik %6,8 oranında büyümesi beklenmektedir.
Vision 2035 programı ile yabancı yatırımlara daha açık hale geldiğinin sinyallerini veren Kuveyt 6,6 milyar Amerikan Dolar bütçeli çok amaçlı bir sanayi kentinin inşası da dahil olmak üzere birçok mega projeyi gerçekleştirmeyi planlamaktadır. Bu projelerden bazıları;
• Kuveyt Eğitim Bakanlığı inşaat projesi
• Kuveyt Finans House Bahreyn projeleri: Bahreyn’de havaalanı genişletme, 30 bin rezidans, büyük bir alışveriş merkezi, büyük bir 5 yıldızlı otel ve lojistik merkezi projesi
• Shadadiyah Üniversite Şehri: Yeni binalar ve kompleks yapımı
• Kuveyt Ulusal Meclisi: Üç yeni bina yapımı
• Kuveyt Ulusal Arası Havalimanı
Ülkede devam eden yatırımlar ve alt yapı projeleri, inşaat sektörünün krizin etkisinden kurtularak büyümeye başlaması Kuveyt’in inşaat malzemelerine olan talebini artıracaktır. Bu gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda, Kuveyt’in ülkemiz işlenmiş mermer üreticileri için potansiyel arz ettiği düşünülmektedir.
Aynı şekilde Bahreyn hükümetinin petrol bağımlılığını azaltmak amacıyla inşaat sektörüne yaptığı yatırımlar Türk doğal taş sektörü için önemli bir fırsat doğurmaktadır.
2008-2009 mali krizinden sonra nihayet ivme kazanan inşaat sektörü hükümetin de yoğun girişimleri ile beraber büyük bir gelişme vaat etmektedir. GSYİH’nın %5’ini oluşturan Bahreyn inşaat sektörünün yıllık %4 – %6 oranında büyümesi beklenmektedir.
Hükümetin Ekonomik Vizyon 2030 Planı ile mega yatırım projeleri için ayırdığı 52 milyar dolarlık bütçe Türk inşaat ve doğal taş firmaları için çekiciliği arttırmaktadır. Önümüzdeki dönemlerde gerçekleşmesi planlanan inşaat projelerinden bazıları;
Amazon Web Hizmetleri Bölgesi, yeni bir Marriott Residence Inn ve iki büyük konut geliştirme projesi: Dilmunia Adası ve Danat al Baraka projeleri.
Ajmera Mayfair Global Realty’nin açıkladığı proje kapsamında perakende dükkanları ile birlikte 750 lüks konut yapılması beklenmektedir.
Bahreyn’de dikkatleri çeken bir başka büyük çalışma 20 milyon m² alan üzerine inşa edilecek olan 3 milyar dolar değerindeki “Durrat Al Bahrain” yapay ada yerleşkesi projesidir. Bu proje, birbirine bağlanmış yapay ada topluluklarından oluşmaktadır. Proje dahilinde, büyük alışveriş ve iş merkezleri, ultra lüks konutlar ve turistik tesislerin oluşturulması planlanmaktadır.
Bahreyn Marina Development Company, Shangama-La Hotels & Resorts ile Manama’nın Fateh Corniche’sinde yeni bir tesis işletmek için bir anlaşma imzalamıştır. Bahreyn Marina projesinin ilk aşaması 2020’de tamamlanacak ve otel 2022’de açılacaktır.
Bahreyn güneybatısı, turizm sektörünün gelişimi için önemlidir. Al Sahel tesisi sahilde 1,25 km kumsal inşa edilecek ve burada geleneksel otel konaklaması, villalar ve bir dizi diğer tesis yapılacaktır. 250 milyon dolarlık tesis, Bilaj el Jazayer master planının bir parçası olacaktır.
Sonuç
Bu raporun temel amacı Kuveyt ve Bahreyn ülkelerinde doğal taş sektörüne yönelik Pazar fırsatlarının ortaya konulmasıdır. Bu amaç doğrultusunda ilgili ülkelerin doğal taş ithalat rakamları Türkiye ihracat rakamları ile birlikte değerlendirilmiş ardından doğal taşların en çok kullanıldığı inşaat sektörünün gelecek dönem analizi yapılmıştır.
Kuveyt ve Bahreyn hükümetleri gelecek dönem kalkınma planlarına petrol ve doğal gaza olan bağımlılıklarını azaltma amacıyla büyük ölçekli inşaat sektörü yatırımlarını dahil etmişlerdir. Özel sektör yatırımları ile de güçlenen inşaat sektörünün Türk doğal taş üreticileri ve ihracatçıları için önemli bir Pazar olduğu düşünülmektedir. Söz konusu ülkeler ile uzun dönemli ticari ilişkilerin oluşturulabilmesi ve iş fırsatlarının değerlendirilebilmesi için bu ülkelere yönelik ticari heyet organizasyonlarının yapılması büyük önem arz etmektedir. Özellikle hedef ülkelerde gerçekleştirilecek B2B eşleştirme faaliyetleri Türk firmalarının ihracat kapasitelerini arttırmasına dolayısı ile de ülkemiz ekonomisine katkı sağlayacaktır.
Kaynaklar
1. https://www.export.gov/
2. Global Industry Analysts, Inc
3. Uluslararası Para Fonu
4. Ticaret Bakanlığı
5. Trademap
6. UNComtrade
7. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü
8. MEED Projects
9. Economist Intelligence Unit
10. Dünya Bankası
11. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu
12. Mordor Intelligence
13. Middle East Business Intelligence
14. Marble Guide
15. Building & Construction Network
16. Kingdom oh Bahrain – Ministry of Foreign Affairs
17. Kuwait Investment Authority